په‌يوه‌ندى تاوانى جينۆسايد و دادگه‌ريى جيهانى و رۆڵى له‌ گۆڕانى چه‌مكى ياسادا

Authors:

  • Tahseen Hamah Saeed Shamsulddin
  • ORCID:
Keywords:


Abstract:

ههردوو اببهتى اتوانى جينۆسايد و دادگهرى جيهانى پهيوهنيدان به ايساى نێودهوڵهتييهوه ههيه؛ يهكهميان وهك اتو انێكىنێودهوڵهتى و دووهميش يان لهبهرئهوهى كاتێك كه ابسى دادگهريىى جيهانى دهكرێت، ئيدى پهيوهندى به دهوڵهتهكان و دهز گا نێودهوڵهتييه پهبوهنديدارهكانهوه ههيه. ئهگهرچى زۆربهى تيۆرسێنهكانى دادگهرى انوهرۆكى ئهو چهمكهاين له انو كۆمهڵگه و له انو دهوڵهتهكاندا لێكداوهتهوه، تهاننهت ئهگهر ههوڵى ئهوهاين دابێت كه تيۆرايكانيان دهرابرهى عهدالهت له انوخۆى واڵتهكانهوه بۆ ئاس تى نێو دهوڵهتيش بگوا نزهوه) وهك ئهوهى فهيلهسو فى بهانوابنگى عهدالهت ) جۆن راوڵز( له كتێبه بهانوابنگهكهيدا) ايساى گهلن و گهڕ انهوه بۆ عهقڵىگش تى((1999,J, Rawls ( كردوويهتى، پێشئهويش كاتى فهيلهسوفى بهانوابنگى ئهڵمانى )ئيمانۆئێل كانت( تێزهكانى ايساى جيهانىو عهداڵهتىجيهانى بهرگرى لێدهكرد. ئهوا له سهردهمىتێكهڵبوونى مرۆڤايهتى و چوون بهانويهكترى نهتهوهكان و جيهانگيرى و زايتر بوونى پهيوهندى نێوان دهوڵهاتن و ابزرگانىجيهانىو پێويس تى دهستێوهردانى دهز گا و رێكخراوه جيهانييهكانىوهك نهتهوه يهكگرتووهكان، ههم بۆ چهس پاندنى ئاش تى جيهانى و ههميش بۆ رێگريكردن له پێش ێلكردنى مافهكانى مرۆڤ و ئهنجامدانى اتوانه نێو دهوڵهتييهكانى وهك جينۆسايد، چهمكى عهدالهتى جيهانى زۆرتر له انو اببهت و لێكۆڵينهوه ايساييهكاندا بهرچاو دهكهوێت و گهڕ ان به شوێن بنهماكانى عهدالهت له انو ايساى نێو دهوڵهتيدا ٍزێتر كهوتۆته بهرابس.

References:


Published
2022-08-29